«Watchmen» Season Finale: Μια τεράστια χαμένη ευκαιρία…

Μας συνεπήρε το «Watchmen» σε αυτό το πρώτο μισό της τηλεοπτικής σεζόν, πρέπει να του δώσουμε αυτό. Και μας συνεπήρε διότι έκανε πολλά καλά πράγματα, που με το φινάλε της μιας (και μοναδικής;) του σεζόν μπορούμε να τα κοιτάξουμε συνολικά και να τα εκτιμήσουμε στην ολότητά τους. Κατάφερε, κατά πρώτον, να διαχειριστεί με την απαιτούμενη σοβαρότητα και τον κατάλληλο σεβασμό, το βαρύ σαν ιστορία όνομα που κουβαλούσε: η αίσθηση πως παρακολουθούμε ένα άξιο σίκουελ και όχι μια φτηνή προσπάθεια εμπορικής εκμετάλλευσης του brandname που ακούει στο όνομα «Watchmen», υπήρξε διάχυτη από το πρώτο μέχρι το τελευταίο επεισόδιο – και αυτό, ανεξάρτητα από το γεγονός ότι εν τέλει το φινάλε δεν απογείωσε την προσπάθεια.

Κατά δεύτερον, παρέδωσε μαθήματα για το πως μπορεί να στηθεί ένα υπερηρωικό σύμπαν πολλαπλών χαρακτήρων με αληθινή συνοχή και ενήλικους εσωτερικούς κανόνες (αυτό δηλαδή που δεν έχει καταφέρει η Marvel εδώ και δέκα χρόνια). Επέκτεινε με άλλα λόγια, αυτή την γοητευτική, εναλλακτική, δυστοπική αμερικάνικη κοινωνία που ο Άλαν Μουρ είχε δημιουργήσει στα μέσα των 80s. Το character development υπήρξε υποδειγματικό, τα origins stories νέων χαρακτήρων αριστοτεχνικά δομημένα, το «δέσιμο» αυτών των νέων στοιχείων με το πρωτογενές σύμπαν άψογο.

Τρίτον, μίλησε για το ζήτημα της υποκειμενικότητας στο γράψιμο της Ιστορίας με τρόπο που ο Άλαν Μουρ θα γούσταρε μέχρι εκεί που δεν πάει: η προώθηση της αντίληψης πως πάντα υπάρχουν δυο εκδοχές της Ιστορίας, αυτή των κυρίαρχων (και νικητών) και εκείνη των παραγκωνισμένων (και ηττημένων), και ο ταυτόχρονος σχολιασμός αναφορικά με τη θέση των μαύρων ανθρώπων όσον αφορά τη δόμηση του αμερικάνικου κράτους, έκανε το «Watchmen» να είναι σκεπτόμενο fantasy στα καλύτερά του.

Όμως παρά το γεγονός ότι πέτυχε σε τρία τόσο κομβικά σημεία, το «Watchmen» απέτυχε σε κάτι άλλο, σε κάτι πέρα για πέρα βασικό, σε κάτι τόσο δομικό που εν τέλει όχι απλά δεν κατάφερε να απογειωθεί αλλά έμεινε στο έδαφος με απογοητευτικό τρόπο και μας άφησε τελικά, να το εκτιμάμε μεν για τα τόσα θετικά του αλλά και να μένουμε με ένα χαρακτηριστικό «αχ» μπροστά στη μεγάλη χαμένη ευκαιρία: το κεντρικό του στόρι αποδείχθηκε μια πολύ αδύναμη κατάσταση.

Μέχρι το 6ο επεισόδιο, το «Watchmen» ακολούθησε μια διπλή μεθοδολογία αφήγησης: αφενός, έστηνε σύμπαν και χαρακτήρες (και το έκανε πολύ πολύ καλά) και αφετέρου, ξεδίπλωνε μέσα από μυστήριο και συνεχόμενα ερωτήματα μια κεντρική πλοκή, ένα μεγάλο γρίφο που έψαχνε απάντηση. Όση γοητευτική και αν έμοιαζε η δεύτερη διαδικασία και όση τροφοδότηση και αν αντλούσε από το mindfuck χαρακτήρα της έτερης πτυχής του (αυτής του στησίματος σύμπαντος), ένας βασικός προβληματισμός υπήρχε πάντα: θα καταφέρει τελικά να διαχειριστεί η σειρά στο έπακρο όλα αυτά τα μυστήρια στοιχεία με τα οποία οικειοθελώς φορτώνεται;

Τα τρία τελευταία επεισόδια, όταν και ξεκίνησε εν τέλει η διαδικασία απάντησης των ερωτηματικών, το «Watchmen» δεν τα κατάφερε πειστικά. Το 9ο και τελευταίο επεισόδιο υπήρξε το αποκορύφωμα μιας αμήχανης, σεναριακά αδύναμης και εν τέλει κακοστημένης ιστορίας μυστηρίου. Απαντήσεις που δεν ήταν ικανοποιητικές ούτε στο ελάχιστο, διακυβεύματα που θα αντιστοιχούσαν σε ταινίες Marvel, χαρακτήρες που αντί να κεφαλαιοποιήσουν το ιδανικό τους στήσιμο έμειναν να ψάχνουν με αμηχανία μια πειστική θέση σε όλα αυτά και εν τέλει, ένα φινάλε αρπακολατζίδικο, με αντιφάσεις και σεναριακά κενά: αυτά καθόρισαν το τελευταίο επεισόδιο του «Watchmen».

Κοιτώντας από απόσταση την όλη προσπάθεια, θα λέγαμε πως όλο αυτό το οικοδόμημα θα στεκόταν πολύ καλύτερα και με ανόθευτη τη δεδομένη γοητεία του αν επιχειρούσε να έχει μια πολύ πιο χαλαρή κεντρική πλοκή, αν δηλαδή επικεντρωνόταν στα θετικά, δομικά του στοιχεία -την διεύρυνση του σύμπαντός του δηλαδή- και λιγότερο στο ξεδίπλωμα ενός τόσο πειθαρχημένα ενιαίου στόρι. Αν, με άλλα λόγια, το σίριαλ αυτό επιχειρούσε να είναι ένα «Ιστορίες από το σύμπαν των Watchmen» και λιγότερο ένα «Watchmen 2», αν είχε καθαρά σπονδυλωτή δομή δηλαδή και τα επιμέρους κομμάτια του «έδεναν» με πιο χαλαρό τρόπο, τότε αυτό το σίριαλ θα είχε αφήσει εποχή. Υπερεκτίμησε ωστόσο τις δυνατότητές του και αποδείχθηκε ανίκανο να κουβαλήσει μέχρι τέλους δυο καρπούζια κάτω από μια μασχάλη.

Κρίμα.