«The Many Saints of Newark»: Το άτσαλο κακέκτυπο ενός «Sopranos Story»

Οι τίτλοι τέλους του «The Many Saints of Newark» πέφτουν και οι πρώτες νότες του «Woke Up This Morning» των Alabama 3 αρχίζουν να ακούγονται: το κομμάτι που υπήρξε το χαρακτηριστικό συνοδευτικό των τίτλων αρχής του «Sopranos» είναι αυτό που κλείνει το prequel της θρυλικής μαφιόζικης σειράς. Για πρώτη φορά μετά από δυο ώρες κάτι σε αυτή την ταινία έρχεται να θυμίσει το σύμπαν στο οποίο υποτίθεται πως ανήκει. Διότι κατά τα άλλα, οι δυο ώρες του «The Many Saints of Newark» ούτε κατά διάνοια δεν μπορούν να σταθούν στο ύψος της σειράς που σε μεγάλο βαθμό άλλαξε την τηλεόραση.

Για την ακρίβεια, το χειρότερο επεισόδιο του «Sopranos», όποιο και αν θα μπορούσαμε να ορίσουμε ως τέτοιο, είναι πολλές κλάσεις ανώτερο από αυτή την ταινία. Μια ταινία καταδικασμένη να ξεχαστεί ελάχιστη ώρα μετά την πρώτη προβολή της, μέτρια, φλύαρη, χωρίς προσανατολισμό, κενή. Ακόμα και αν είναι άδικο να ορίζεται ένα αριστούργημα -το «Sopranos»- ως μέτρο σύγκρισης για μια δημιουργία (άσχετα αν η συγκεκριμένη το επιδιώκει) το «The Many Saints of Newark» δεν μπορεί να κριθεί ως κάτι παραπάνω από μια αδιάφορη ταινία ακόμα και αν το δούμε εντελώς αυτόνομα.

Οι φιλοδοξίες του φυσικά είναι πολύ ανώτερες του τελικού αποτελέσματος. Ως τμήμα μιας μαφιόζικης παράδοσης, το prequel του «Sopranos» που μας μεταφέρει στην εποχή που ο Τόνι Σοπράνο είναι ακόμα παιδί και ο πατέρας του και οι θείοι του διοικούν την ιταλο-αμερικάνικη μαφία του Νιου Τζέρσεϊ, επιχειρεί να καταπιαστεί με όλα τα κλασικά θέματα που απασχολούν την παράδοση αυτή. Η δόμηση του αμερικάνικου οργανωμένου εγκλήματος, οι έννοιες της αφοσίωσης και της πίστης ως βασικές αξίες του κώδικα της μαφίας, η περίοπτη θέση της οικογένειας μέσα σε όλα αυτά: το «The Many Saints of Newark» τικάρει όλα τα θεματικά «πρέπει» ενός gangster movie και σκύβει πάνω τους.

Φυσικά, επιχειρεί να το κάνει με τον αιχμηρό τρόπο που το έκανε άκρως επιτυχημένα το «Sopranos» αλλά εν τέλει αποδεικνύεται πως ο περιορισμένος χρόνος της κινηματογραφικής φόρμας μπορεί να χωρέσει μόνο μια τσαπατσούλικη περίληψη της φιλοσοφίας των 86 ολόκληρων επεισοδίων του «Sopranos». Μάλιστα, η αποτυχία να στηθεί ένα αξιοσημείωτο «Sopranos Story» (όπως άλλωστε αυτοπροωθείται το «The Many Saints of Newark») επιβαρύνεται από το γεγονός ότι η ταινία επιχειρεί να χωρέσει και άλλα καρπούζια κάτω από τις δυο μασχάλες της.

Πέρα από την επικέντρωση στα έργα και τις μέρες της πρώτης γενιάς των Σοπράνος και Μολτισάντι (αυτοί οι δεύτεροι βρίσκονται βασικά στο προσκήνιο της όλης ιστορίας), το «The Many Saints of Newark» πάει με εντελώς αρπακολατζίδικο τρόπο να αποτυπώσει και το πως ο νεαρός Τόνι Σοπράνο διαμορφώνεται μέσα από τις καταστάσεις που βιώνει στον ανισόρροπο αλλά πάντα γοητευτικό χαρακτήρα που γνωρίσαμε ως μεσήλικα στη σειρά. Εδώ δεν υπάρχει η παραμικρή εμβάθυνση, η παραμικρή ουσία, απλά άγαρμπα τοποθετημένες σκηνές από το παρελθόν του Τόνι που τις περισσότερες φορές είναι απλά μερικά φτηνά fan service.

Η παραμικρή εμβάθυνση δεν υπάρχει ούτε στην τρίτη θεματική που η ταινία στριμώχνει όπως-όπως στην αφήγησή της. Και είναι πολύ μεγάλο κρίμα μιας και πρόκειται για την πιο ενδιαφέρουσα από όλες. Τοποθετημένο στα 60s, την εποχή της μεγάλης πολιτικοποίησης και της ανάδυσης κοινωνικών κινημάτων στις ΗΠΑ, το «The Many Saints of Newark» φιλοδοξεί να αφηγηθεί -μαζί με όλα τα υπόλοιπα- την γέννηση του οργανωμένου εγκλήματος της μαύρης κοινότητας, την αλληλεπίδρασή του με την ανάγκη των μαύρων ανθρώπων να αποκτήσουν μεγαλύτερη ορατότητα στην αμερικάνικη κοινωνία με κάθε τρόπο (ακόμα και στο επίπεδο της παρανομίας) αλλά και την εξάρτησή του από την απείρως πιο οργανωμένη ιταλική μαφία και την προσπάθεια ανάδυσής του ως αυτόνομο πόλο μέσα στο έγκλημα. Εξαιρετικά ενδιαφέρον ζήτημα αν μη τι άλλο που όμως υποτιμάται από το στρίμωγμά του με τις άλλες θεματικές της ταινίας για να καταλήξει και αυτό μια απλή ξεπέτα.

Μεγάλο κρίμα διότι είμαστε βέβαιοι πως αν η συγκεκριμένη θεματική προσεγγιζόταν από το σύμπαν του «Sopranos» στις εποχές που το τελευταίο μεγαλουργούσε στην τηλεόραση, το αποτέλεσμα θα ήταν ατόφιο χρυσάφι. Δυστυχώς ωστόσο, ενσωματωμένο ως θέμα στο «The Many Saints of Newark» έχει την ίδια κατάληξη με όλα τα υπόλοιπα θέματά του: την μετριότητα.