Ένα από τα πιο υποτιμημένα horror των τελευταίων ετών μπαίνει στο μικροσκόπιο μας και αναλύουμε τους λόγους που ξεχωρίζει από τις υπόλοιπες ταινίες με επίκεντρο τον εξορκισμό.
Fun fact: Ο αρχικός τίτλος της ταινίας ήταν ”February” μιας και η ιστορία εξελίσσεται τον μήνα Φεβρουάριο!
Ας προχωρήσουμε τώρα στο άρθρο…
Στις περισσότερες ταινίες που έχουν να κάνουν με εξορκισμό βλέπουμε το γυναικείο σώμα να καταστρέφεται, να ρημάζεται αλλά, εν τέλει, η ιστορία να μην αφορά αυτήν αλλά τους ανδρικούς χαρακτήρες. H Regan (Linda Blair) στην ταινία ”The Exorcist” περνάει απίστευτο βασανιστήριο αλλά η ιστορία που βρίσκεται στο επίκεντρο της ταινίας είναι η κρίση που περνάει ο πάτερ Karras. Στην ταινία ‘The Exorcism of Emily Rose” βλέπουμε, πάλι, τη νεαρή κοπέλα να υποφέρει μέχρι θανάτου αλλά η ιστορία μας αφορά τη δίκη του αιδεσιμότατου Moore. Στην ταινία ”The Last Exorcism”, η δόλια η Nell περνάει διά πυρός και σιδήρου αλλά η ιστορία επικεντρώνεται στον σκεπτικισμό του πρώην ιερέα Cotton Marcus. Είναι πολύ κοινή αυτή η τάση σε τέτοιου είδους ταινία. Δεν πιστεύω πως είναι συνειδητή επιλογή αλλά όπως και να’χει, η σωματική βία ασκείται στο γυναικείο σώμα ενώ η πνευματική κρίση και κατ’επέκταση η λύτρωση ή εξιλέωση διαφυλάσσεται για τους ανδρικούς χαρακτήρες.
Κάτι τέτοιες σκέψεις με έκαναν να θυμηθώ την ταινία ”The Blackcoat’s daughter” που με είχε αφήσει άφωνη το 2016. Είναι μια ταινία τρόμου κατεξοχήν θηλυκή. Ο Oz Perkins (γιος του Anthony Perkins aka Norman Bates στο ”Ψυχώ” του Alfred Hitchcock) κατάφερε να δημιουργήσει μια ταινία τρόμου που δεν έχει τις συνηθισμένες φρικαλεότητες, αντί αυτού, λειτουργεί με υπόγειο τρόπο, μπαίνοντας στο υποσυνείδητο και μας κάνει να νιώθουμε άβολα καθώς παρακολουθούμε μια ντροπαλή κοπέλα που πάει εσώκλειστη σε σχολείο της Νέας Υόρκης και έρχεται σε επαφή με τον αποκρυφισμό.
Η ντροπαλή Kat (Kiernan Shipka) νιώθει άβολα στο καινούριο της περιβάλλον. Δεν ξέρει πώς να δημιουργήσει γνωριμίες με τις συμμαθήτριές της στο καθολικής πίστης σχολείο. Αναγκάζεται δε να περάσει τις πρώτες μέρες των διακοπών των Χριστουγέννων στο σχολείο γιατί οι γονείς της δεν μπορούν να έρθουν να την πάρουν νωρίτερα. Στο σχολείο μένουν επίσης δύο μέλη του προσωπικού και μια συμμαθήτρια μεγαλύτερης τάξης, η Rose, η οποία είναι πιο ελεύθερο πνεύμα, το σκάει για να βρεθεί με το αγόρι της και κουτσομπολεύει για αδελφές (καλόγριες) του σχολείου που λατρεύουν τον Σατανά. Μέσα στην ερημιά των ημερών (που νιώθουμε στο πετσί μας) χτυπάει ένα τηλέφωνο και η Kat ακούει το κενό να την καλεί…
Στο μεταξύ, παρακολουθούμε την παράλληλη ιστορία της Joan (Emma Roberts) η οποία προσπαθεί να φτάσει στο σχολείο. Κάνει ωτοστόπ και την παίρνει ένα ζευγάρι που θρηνούν το παιδί τους αλλά μπορεί να έχουν και απώτερο κίνητρο. Βλέπουμε ένα νοσοκομειακό βραχιόλι στον καρπό της Joan που φανερώνει πως ήταν πρόσφατα στο νοσοκομείο (μπορεί και να το έσκασε), και δεν καταλαβαίνουμε απευθείας τη σχέση της με το σχολείο ούτε γιατί θέλει να πάει εκεί ενώ το σχολείο είναι κλειστό.
Ακούγεται αρκετά κλισέ αλλά η εκτέλεση του σκηνοθέτη/σεναριογράφου δεν είναι σε καμία περίπτωση κλισέ.
Αυτή η ταινία είναι μια απόπειρα του Perkins να ανεβάσει το επίπεδο των ταινιών που αφορούν δαιμονισμό μιας και αυτό πέφτει ολοένα και πιο χαμηλά όταν σκοπός των δημιουργών γίνεται ο επιφανειακός τρόμος με περισσότερα εφέ, αίμα, ουρλιαχτά. Θέλει να δημιουργήσει κάτι υποβλητικό. Κάτι που θα μείνει στον θεατή. Λαμβάνοντας υπόψη τον σκοπό του λοιπόν, μπορούμε να πούμε ότι καταφέρνει να απεικονίσει την έντονη συναισθηματική κατάσταση της μοναξιάς και της αποξένωσης που κάνει τις πρωταγωνίστριες πιο ευάλωτες σε εξωτερικές δυνάμεις. Το άδειο σχολείο, λουσμένο στο χιόνι και στο σκοτάδι, η παλέτα ψυχρών χρωμάτων και οι επιβλητικοί άδειοι διάδρομοι δημιουργούν τέτοια ατμόσφαιρα που σχεδόν δεν χρειάζεται η παρουσία του κακού για να νιώσουμε την καταπίεση, την απομόνωση και την απελπισία που βιώνουν τα κορίτσια που έχουν μείνει μόνα τους εκεί. Υπό αυτές τις συνθήκες ακόμα και ο Σατανάς μπορεί να φανεί καλός φίλος.
Οι γυναίκες και οι κοπέλες των θρίλερ που έχουν να κάνουν με δαιμονισμό απεικονίζονται συνήθως ως ένα από δύο άκρα. Είτε γυναίκες «αράχνες» που σκοτώνουν κόσμο χωρίς τύψεις είτε είναι οι αγνότερες ψυχές που τις εκμεταλλεύτηκε το απόλυτο κακό. Η πρωταγωνίστριά μας ξεχωρίζει και απαρνείται τον κλισέ διαχωρισμό σώματος και ψυχής που παρουσιάζουν όλες (σχεδόν) οι ταινίες του είδους. Η πρωταγωνίστριά μας παρουσιάζεται ως ένα ατελές ον (όπως είμαστε όλοι). Δεν είναι η κλασική δεσποσύνη εν κινδύνω των συνηθισμένων ταινιών του είδους. Η απελπισία της για ουσιαστική σύνδεση με κάποιο άτομο γίνεται η αδυναμία της και ένα τερατούργημα που οδηγεί στα γεγονότα που ξετυλίγονται μπροστά μας. Μπορεί το τελευταίο μέρος της ταινίας να μας σοκάρει αλλά η ανατροπή δεν οφείλεται στη μη γραμμική αφήγηση, ούτε στην έλλειψη αγιασμού και φρικαλεοτήτων. Ο Perkins μας αφηγείται μια ιστορία για μια κοπέλα που χάνει την αυτενέργειά της αλλά τα βάσανα και η ιστορία είναι ολόδικά της.
Deedle, deedle, Blackcoat’s Daughter, what was in the Holy Water? Went to bed on an unclean head, the Angels they forgot her.
