Είναι τόσο εθιστικό να παρακολουθείς Stranger Things. Και ειδικά όταν είναι καλοκαίρι και έξω σκάει ο τζίτζικας: τότε και αν είναι εθιστικό. Έρχεται η νοσταλγία της σειράς, δένει με την νοσταλγία των παιδικών και εφηβικών σου καλοκαιριών και το μείγμα είναι ακαταμάχητο.
Το Stranger Things βέβαια, δεν είναι ένα τέλειο σίριαλ. Πάσχει -και στις τρεις του σεζόν- από μια κλασική σεναριακή παθογένεια των σύγχρονων σίριαλ: η ιστορία που έχει να αφηγηθεί ο σεναριογράφος είναι μικρότερη του εύρους της σεζόν και αναπόφευκτα η αφήγηση πλατειάζει. Παρ’ όλα αυτά, σε κανένα σημείο δεν νιώθεις αυτή την «κοιλιά». Ακόμα και αν η στασιμότητα είναι χαρακτηριστική για 3-4 επεισόδια, το Stranger Things συνεχίζεις να το απολαμβάνεις.
Ο λόγος είναι προφανής: η ικανότητα των δημιουργών να κατασκευάζουν μια ατμόσφαιρα που από μόνη της παράγει νοσταλγία είναι εντυπωσιακή. Κοιτάς τα πιτσιρίκια και τις περιπέτειές τους και παρά την φλυαρία του σεναρίου, γουστάρεις με την ψυχοσύνθεσή τους, αναπολείς τον εαυτό όταν βρισκόταν στην ηλικία τους, πολλές φορές μάλιστα ταυτίζεσαι και με την πάρτη τους. Όταν μάλιστα όλο αυτό το πλαίσιο γεμίζει με αισθητικές αναφορές από αγαπημένες δημιουργίες της ποπ κουλτούρας των 80s, δεν θέλει και πολύ: ο εθισμός βαράει κόκκινο.
Και στην τρίτη σεζόν, το Stranger Things συνεχίζει να είναι μια μεγάλη αλληγορία κατά του φασισμού και υπέρ της ελευθερίας. Οι δημιουργοί του άλλωστε γνωρίζουν πολύ καλά πως το horror, είτε συνολικά ως είδος είτε όταν αποτελεί απλά μια πτυχή μιας ιστορίας, οφείλει να βασίζεται πάνω σε συμβολισμούς από την αληθινή ζωή. Διότι μπορεί το παιδικό κοινό να τρομάζει με τέρατα αλλά οι μεγάλοι που δεν πιστεύουν σε αυτά πρέπει να νιώσουν έναν αλληγορικό τρόμο που βρίσκεται σε άμεση αντιστοιχία με την πραγματικότητα.
Να ένας ακόμα λόγος που Stranger Things είναι τόσο γοητευτικό παρά το (ας είμαστε ειλικρινείς) μέτριο σενάριό του: είναι ένα αντιρατσιστικό μανιφέστο. Και όσοι απλά ένιωθαν το αντιρατσιστικό μήνυμα αλλά δεν ήταν και βέβαιοι πως όντως υπήρχε και δεν ήταν απλά ιδέα τους, ήρθε ο ανατριχιαστικός λόγος του David Harbour κατά τη βράβευση του καστ της σειράς στα βραβεία του σωματείου των ηθοποιών το 2017 και διέλυσε κάθε αμφιβολία.
Βέβαια, οι δυο πρώτες σεζόν προέκυψαν σε τέτοιες συγκυρίες που το Stranger Things βοηθήθηκε στο να κάνει κατανοητό τον πολιτικό του προσανατολισμό. Το καλοκαίρι του 2016 που βγήκε η πρώτη σεζόν ήταν το δεύτερο συνεχόμενο καλοκαίρι των μεγάλων προσφυγικών ροών και η μικρή Eleven, φοβισμένη, ξένη και κυνηγημένη συμβολοποιούσε τους πρόσφυγες και τα πιτσιρίκια που την προστάτευαν τα παγκόσμια κινήματα αλληλεγγύης. Η δεύτερη σεζόν (μάλλον η καλύτερη μέχρι στιγμής…) προσέδιδε στη μορφή των τεράτων που ήρθαν από μια άλλη διάσταση για να κατακτήσουν τον κόσμο μας, μια αντιστοίχηση με τον Τραμπ που είχε εκλεγεί μόλις λίγους μήνες πριν. Αντίθετα, κατά την κυκλοφορία της 3ης σεζόν, δεν υπάρχει αντίστοιχα κεντρικό γεγονός για να «πατήσει» πάνω του το σίριαλ.
Μάλλον για αυτό, αν και η 3η σεζόν είναι εξαιρετική και την «καταπίνεις» για πλάκα, δεν καταφέρνει να κάνει την υπέρβαση και να μετουσιωθεί στην καλύτερη του franchise. Τα τέρατα από την άλλη διάσταση εδώ πέρα έχουν έρθει να επιβάλουν την μαυρίλα τους στον κόσμο ξανά και στον αντίποδα, μέσα από το κέφι, την ζωντάνια και το συλλογικό πνεύμα, οι χαρακτήρες της σειράς θα επιχειρήσουν να προστατέψουν την πόλη τους, να την κρατήσουν ζωντανή, να την κρατήσουν φωτεινή. Και εν μέσω αυτών των προφανών συμβολισμών, εισάγονται διαφόρων ειδών σχολιασμοί αναφορικά με το φαινόμενο των identity politics και το πως αυτά εισάγουν νέες μορφές ρωγμών που καθορίζουν (ίσως σε δεύτερο επίπεδο αλλά το κάνουν…) τις κεντρικές συγκρούσεις.
Δεν χρειάζεται να μασάμε τα λόγια μας: το Stranger Things 3 έχει την τάση να επαναλαμβάνεται σε σχέση με τις δυο σεζόν προκατόχους του. Καταφέρνει ωστόσο να εμβολιαστεί με ορισμένα χαρακτηριστικά που ταυτόχρονα, του προσδίδουν και μια δική του ταυτότητα. Και αυτός είναι ο λόγος που τελικά, ξεπερνάς τις όποιες αδυναμίες του, το αποδέχεσαι ως κάτι διακριτό και εν τέλει, ως κομμάτι μιας συνολικότερης μυθολογίας, το αγαπάς.
Εδώ, η ατμόσφαιρα γίνεται αληθινά σκοτεινή, σχεδόν «καρπεντερική»: αν οι δυο πρώτες σεζόν έμοιαζε λες και είχαν προκύψει από μια συνεργασία ανάμεσα στον Σπίλμπεργκ και τον Στίβεν Κινγκ, εδώ σου δίνεται η αίσθηση ότι ο Κάρπεντερ έχει πάρει τον ρόλο του γενικού επιβλέποντα και συντονίζει μια ιστορία με αναφορές στα πιο σκοτεινά σημεία των 80s.
Δεν είναι υπερβολή να ειπωθεί ότι η βασική επιρροή του Stranger Things 3 είναι το «Hellraiser»: μιλάμε για τόση σκοτεινιά. Σε πολλές στροφές της πλοκής μάλιστα, έχουμε να κάνουμε με μια τυπική boddy horror κατάσταση, γεμάτη αίμα και τίγκα στο slasher, που σε κάνει να αναρωτιέσαι πόσο ψηλά θα φτάσει η αναβάθμιση του horror στοιχείου.
Κατά τα άλλα, όσον αφορά τις επιρροές, το «Alien» (όπως άλλωστε και αναφορικά με τη δεύτερη σεζόν) έχει μονίμως την τιμητική του, διάφορα easter eggs κλείνουν το μάτι στο «The Thing» και στο «Terminator» ενώ η (σχεδόν σαν παρωδία) εισαγωγή της έννοιας του Ψυχρού Πολέμου στα τεκταινόμενα (οι κακοί εδώ είναι Σοβιετικοί κατάσκοποι) περισσότερο σαν αναφορά στην ποπ κουλτούρα λειτουργεί και λιγότερο σαν πολιτικό σχόλιο.
Στα αρνητικά της 3ης σεζόν θα πρέπει οπωσδήποτε να συμπεριληφθεί η υπερβολική χρήση κωμικών στιγμών, που σου δίνει την εντύπωση πως υπάρχει για να εξισορροπεί το σκοτεινό κλίμα που εν γένει επικρατεί αλλά ακριβώς εξαιτίας αυτού την κάνει ακόμα πιο παράταιρη. Παίρνει ωστόσο η σεζόν το αίμα της πίσω με την εξαιρετική εξέλιξη χαρακτήρων (σε αυτόν τον τομέα το Stranger Things 3 κυριαρχεί αισθητά σε σχέση με τις προηγούμενες δύο) αλλά και με το επικό φινάλε που επικυρώνει την αίσθηση, που επικρατεί σε όλη τη σεζόν, πως ένας κύκλος κλείνει για τους χαρακτήρες της σεζόν και μπόλικοι εξ΄αυτών μεταβαίνουν σε μια νέα εποχή. Σε σχέση με το φινάλε πάντως, μια συζητησούλα αναφορικά με τον αν η συγκίνηση είναι δομική ή παραγόμενη με το ζόρι μπορεί να γίνει, αλλά όχι χωρίς spoiler.
Σε κάθε περίπτωση, το Stranger Things έχει καταφέρει να μας κάνει φανατικούς του και αυτό είναι κατόρθωμα σε εποχές που οι σειρές παράγονται με το τσουβάλι. Όμως, προσοχή: σημάδια κούρασης αρχίζουν να κάνουν την εμφάνισή τους σε αυτή την 3η σεζόν. Το συνολικό αποτέλεσμα μας κάνει ξεκάθαρα να γουστάρουμε αλλά αυτό δεν πρόκειται να ισχύει για πάντα: οι πολλές επαναλήψεις κάνουν και τους πιο φανατικούς να βαριούνται. Θα καταφέρει κάτι αντίστοιχο και η 4η σεζόν; Θα φανεί στο χειροκρότημα…