Ο Μάριο Πούζο υπήρξε ένας άνθρωπος που αφιέρωσε τη ζωή του στη συγγραφή κινηματογραφικών σεναρίων και αστυνομικών μυθιστορημάτων. Φυσικά, πολύ περισσότερο από κάθε άλλη δουλειά του (ακόμα και από τη συγγραφή των σεναρίων για τις τρεις πρώτες ταινίες «Superman» με τον Κρίστοφερ Ριβς), είναι η δημιουργία του (λογοτεχνικού και κινηματογραφικού) «Νονού» που θα χαρακτηρίζει για πάντα το όνομά του. Λογικό: μιλάμε για μια τριλογία, αληθινό ιερό τέρας της ποπ κουλτούρας.
Όταν ο Πούζο πέθανε το 1999 σε ηλικία 78 χρονών, έμεινε ανολοκλήρωτη η τελευταία δουλειά του, που δεν ήταν άλλη από ένα prequel σενάριο από το σύμπαν της οικογένειας Κορλεόνε. Ο Πούζο ετοίμαζε κάτι ιστορικό: αν το εγχείρημά του έπαιρνε έγκριση από κάποιο κινηματογραφικό στούντιο (και με ένα όνομα βαρύ σαν ιστορία σαν το δικό του, ο Πούζο είχε μπόλικες πιθανότητες για κάτι τέτοιο), θα βλέπαμε επί της οθόνης την τέταρτη ταινία αναφορικά με την ιστορία των Κορλεόνε. Φυσικά, χωρίς κανέναν από τους παλιούς πρωταγωνιστές…
Ο θάνατος του Πούζο άφησε στη μέση το μεγαλεπίβολο σχέδιό του, μέχρι που η αρχική δουλειά του έπεσε στα χέρια του συγγραφέα Εντ Φάλκο. Ο Φάλκο εξέλιξε το ημιτελές υλικό του Πούζο και το μετασχημάτισε από κινηματογραφικό σενάριο σε μυθιστόρημα. Και κάπως έτσι, το 2012 εκδόθηκε το βιβλίο «Οικογένεια Κορλεόνε», που έγινε μπεστ σέλερ στην Αμερική και μεταφράστηκε σε δεκάδες γλώσσες – μεταξύ των οποίων και στα ελληνικά (εκδόσεις Anubis).
Το στόρι πάει κάπως έτσι: Βρισκόμαστε στις ΗΠΑ της δεκαετίας του ’30. Η οικογένεια Κορλεόνε είναι ένας μεσαίας δυναμικής οργανισμός στον υπόκοσμο της Νέας Υόρκης, πολύ πιο κάτω από την οικογένεια Μαριπόζα. Ο Βίτο Κορλεόνε είναι ένας αυτοδημιούργητος μαφιόζος που δεν έχει βλέψεις για περεταίρω αναρρίχηση στην μαφία. Του φτάνει απλά να ζουν σχετικά άνετα οι γιοί του και η γυναίκα του και φυσικά, δεν θέλει κανένα μέλος της οικογένειάς του να εμπλακεί στις βρωμοδουλειές που είναι και ο ίδιος μπλεγμένος. Όμως, ως γνωστόν (για όσους ξέρουμε τη συνέχεια…), η επιθυμία του και η πραγματικότητα δεν θα συμβαδίσουν: άλλωστε, ο 17χρονος γιος του, Σάνι δεν μπορεί να κρατηθεί μακριά από την γοητεία του συγκεκριμένου κόσμου…
Το ευρύτερο είδος του Crime Drama στο οποίο εντάσσονται οι Gangster Stories διακατέχεται από ένα πολύ συγκεκριμένο χαρακτηριστικό που, αν αγνοηθεί από έναν δημιουργό, ενδέχεται να ρίξει την ιστορία του στην τεράστια παγίδα της αδιαφορίας: οι χαρακτήρες τέτοιων ιστοριών έχουν -δομικά- τόσο ισχυρή ψυχοσύνθεση και τόσο μεγάλο ενδιαφέρον που αυτόματα επισκιάζουν την όποια πλοκή. Αν λοιπόν μπει κανείς στην διαδικασία να τους αντιληφθεί ως υπηρέτες της (όποιας) πλοκής τότε αυτόματα θα τους έχει υποτιμήσει και θα έχει κάνει μια τρύπα στο νερό.
Το ακριβώς αντίθετο πρέπει να συμβαίνει: ο (εκάστοτε) συγγραφέας (ή σεναριογράφος) πρέπει να προσπαθεί να εμβαθύνει στους χαρακτήρες του, να εξελίξει τις ιστορίες τους, να τις εμπλουτίσει με κίνητρα που αντιστοιχούν στη ψυχοσύνθεσή τους. Πρέπει, δηλαδή, να γράφει χαρακτήρες και όχι ιστορίες. Έτσι, η κεντρική ιστορία προκύπτει ως φυσικό επόμενο της επικέντρωσης στα πρόσωπα που την απαρτίζουν: είναι, με άλλα λόγια, οι χαρακτήρες που κινούν το στόρι και όχι το αντίστροφο.
Την παραπάνω διαπίστωση, ο Εντ Φάλκο την γνωρίζει πολύ καλά. Ξέρει επίσης, πως οι χαρακτήρες με τους οποίους έχει να καταπιαστεί στην «Οικογένεια Κορλεόνε» όχι απλά προϋπάρχουν του έργου του αλλά είναι και και θρυλικοί για την ποπ κουλτούρα. Κάνει λοιπόν, το απολύτως λογικό: σκύβει από πάνω τους, τους δουλεύει με σοβαρότητα και συνέπεια και (με δεδομένο πως γράφει ένα prequel) διαμορφώνει πολλαπλά origins που, αλληλοεμπλεκόμενα μεταξύ τους, δομούν μια ιστορία.
Στο επίκεντρο φυσικά του βιβλίου βρίσκεται το δίπολο του Βίτο και του γιου του, Σάνι. Ο Φάλκο δομεί μια πολύ ισχυρή σχέση ανάμεσά τους, γεμάτη αγάπη αφενός αλλά και αντίρροπη δυναμική αφετέρου, δείγμα της εξαιρετικής στοιβαρότητας που ορίζει τις προσωπικότητές τους.
Ο Βίτο, ένας αριστοκράτης μέσα σε έναν κοινωνικό κύκλο γεμάτο άξεστους μπράβους και εγκληματίες, ένα στρατηγικό μυαλό πολύ αναβαθμισμένο για να το ανταγωνιστεί ο οποιοσδήποτε από τον κόσμο του εγκλήματος, δεν μπορεί παρά να βλέπει εν δυνάμει ευκαιρίες ανέλιξης μέσα σε κάθε μπελά που προκύπτει και τίθεται προς διαχείριση. Τι κι αν δεν εγκρίνει το πάθος του γιου του να γίνει ένας μεγάλος και τρανός εγκληματίας; Τι κι αν η ορμητική ανωριμότητα του Σάνι του δημιουργεί προβλήματα που πρέπει ο ίδιος να «μαζέψει»; Η ζωή άλλωστε αποτελεί μια συνεχόμενη διαχείριση της πραγματικότητας. Και αυτό απαιτεί άμεση προσαρμογή στην πραγματικότητα ανεξαρτήτως επιθυμιών. Ο Βίτο είναι πολύ έξυπνος για να αγνοεί αυτή την αλήθεια.
Για όσους γνωρίζουμε φυσικά την ιστορία έτσι όπως θα εξελιχθεί (και καλό είναι να την γνωρίζει όποιος διαβάσει αυτό το βιβλίο) είναι κατανοητή και η τραγική ειρωνεία: η σοφία του Βίτο είναι αναμφισβήτητη. Η ικανότητα προσαρμογής του στα νέα δεδομένα δεν μειώνει την ανωριμότητα όσων αμφισβητούν τη σοφία του. Τα στοιχεία τραγωδίας άλλωστε ορίζουν την ιστορία της οικογένειας Κορλεόνε και αυτό το prequel δεν αποτελεί εξαίρεση.
Η γραφή του Φάλκο είναι κινηματογραφική: κάνει μπαμ ότι το βιβλίο έχει γραφτεί με στόχο να αποτελέσει το υλικό για μια ταινία. Αυτό ωστόσο δεν μειώνει ούτε στο ελάχιστο το περιεχόμενό του. Το ακριβώς αντίθετο: έχουμε να κάνουμε με αστυνομική λογοτεχνία στα καλύτερά της. Θα δούμε άραγε ποτέ την ιστορία του Φάλκο στην μεγάλη οθόνη; Ή έστω στη μικρή; Η Universal πάντως, έχει αγοράσει τα δικαιώματα του βιβλίου από το 2016 χωρίς για την ώρα να έχει ακουστεί κάτι για κάποια κινηματογραφική μεταφορά. Όμως ανεξάρτητα από τις προθέσεις της Universal, το «Οικογένεια Κορλεόνε» είναι -έτσι κι αλλιώς- ένα άξιο συνοδευτικό της θρυλικής τριλογίας των «Νονών».
